บรรณารักษ์ยุคใหม่ เพื่อผู้รับบริการรุ่นใหม่ | Cybrarian of KKU Library for New Generation Users

  • นิติยา ชุ่มอภัย
  • อัคริมา สุ่มมาตย์
  • กิตติยา สุทธิประภา

Abstract

          สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ปรับกลยุทธ์การบริหารจัดการห้องสมุด ให้เป็น  “แหล่งเรียนรู้ของคนรุ่นใหม่” หรือ KKU Library for New Gen สำนักวิทยบริการจึงได้จัดทีมบรรณารักษ์ โดยมีชื่อว่า Cybrarian of KKU Library โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้บรรณารักษ์มีความรู้ความสามารถด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการใช้สื่อสังคมออนไลน์ เพื่อให้เกิดการบริการที่รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ และสำรวจความต้องการของกลุ่มผู้รับบริการคนรุ่นใหม่มาสร้างบริการใหม่ๆ ให้เกิดความพึงพอใจสูงสุด ขั้นตอนและวิธีการดำเนินการของ Cybrarian Team ผู้บริหารให้นโยบาย ว่าเป็นบรรณารักษ์ที่สามารถวิเคราะห์ความต้องการใช้ห้องสมุดของกลุ่มผู้ใช้บริการบนสื่อสังคมออนไลน์ เพื่อนำมาออกแบบและพัฒนาบริการของห้องสมุดต่อไป เพราะ Cybrarian Team จะเป็นบุคคลที่จะนำส่งบริการ กิจกรรม การตอบข้อโต้แย้งหรือข้อร้องเรียนต่างๆผ่านสื่อสังคมออนไลน์ หรือแม้กระทั้งการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้ใช้บริการทั้งในทางตรงและทางอ้อม  Cybrarian Team ได้มีการประชุม หารือ และวางแผนการดำเนินงาน โดยมีการนำหลักการแบบเพื่อนแนะนำเพื่อน เปรียบเสมือนเพื่อนคู่คิดของผู้รับบริการ โดยได้ดำเนินการดังนี้ 1) ผลิตสื่อแผ่นพับที่ทันสมัยน่าสนใจเพื่อดึงดูดความสนใจ และนำเทคโนโลยี QR Code มาช่วยให้เข้าถึงบริการได้สะดวกรวดเร็ว  2) มีส่วนร่วมกับกิจกรรมของคนรุ่นใหม่ เพื่อแนะนำบริการต่างๆของห้องสมุดกับกิจกรรม Cybrarian@ค่ายน้องใหม่57 ซึ่งเน้นให้น้องใหม่กว่า 6,500 คน ได้รับทราบบริการต่างๆของห้องสมุด 3) สำรวจแนวคิดของคนรุ่นใหม่ที่มีต่อบรรณารักษ์ ทั้งการสัมภาษณ์โดยตรงและการจัดกิจกรรมผ่านสื่อสังคมออนไลน์ 4) ติดตามข้อร้องเรียน ข้อคำถามต่างๆผ่านสื่อสังคมออนไลน์ โดยเฉพาะกลุ่มใน Facebook ของประชาคมมหาวิทยาลัยขอนแก่นที่มีชื่อว่า KKU Group เพื่อให้การจัดการข้อร้องเรียนมีประสิทธิภาพสูงสุด 5) จัดกิจกรรมลูกค้าสัมพันธ์ โดยสร้างปฏิสัมพันธ์กับกลุ่มผู้ใช้บริการด้วยการพูดคุย สอบถาม แบบไม่เป็นทางการเพื่อทราบแรงจูงใจที่ทำให้มาใช้ห้องสมุด ตลอดจนสอบถามความต้องการต่างๆที่อยากให้ห้องสมุดจัดให้ 

การดำเนินการเหล่านี้เป็นการปรับภาพลักษณ์ของบรรณารักษ์ยุคใหม่ ทำให้เกิดความสัมพันธ์ทั้งแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการกับผู้ใช้บริการมากยิ่งขึ้น ทำให้ทราบความต้องการของผู้ใช้ต่อบริการ พร้อมทั้งนำข้อเสนอแนะมาออกแบบและพัฒนาบริการต่อไป การปรับเปลี่ยนทัศนคติและภาพลักษณ์ของบรรณารักษ์มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการให้บริการคนรุ่นใหม่ ซึ่งจะเน้นการบริการเชิงรุก การบริการเหนือความคาดหมาย บรรณารักษ์ยุคใหม่ต้องรับฟังความคิดเห็นเป็นผู้ฟังเป็นเสมือนเพื่อนคู่คิดกับผู้ใช้บริการสร้างความเป็นกันเองให้มากขึ้น Cybrarian Team จึงเป็นทีมที่สนับสนุน ขับเคลื่อนการทำงานต่างๆของห้องสมุดเพื่อนำข้อมูลที่ได้รับมาส่งต่อฝ่ายต่างๆของห้องสมุดให้ทำงานให้บรรลุวิสัยทัศน์ขององค์กรต่อไป

References

ทรงพันธ์ เจิมประยงค์. (2557). การให้บริการห้องสมุดสมัยใหม่: แนวโน้มในปัจจุบันและความท้าทายในอนาคต. ค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2557 จาก, http://main.library.tu.ac.th/conference2014/pdf/modern-ppt.pdf

มหาวิทยาลัยขอนแก่น. สำนักวิทยบริการ. (2556). แผนยุทธศาสตร์การบริหาร สำนักวิทยบริการ (สำนักหอสมุดและทรัพยากรการเรียนรู้) มหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. 2556 – 2559. ขอนแก่น: สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ไลบราเลี่ยนฮับ. (2552). บรรณารักษ์ยุคใหม่สไตล์ Cybrarian. ค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2557 จาก, http://www.libraryhub.in.th/2009/06/10/librarian-new-style-in-cybrarian/

ศศิธร ติณะมาศ. (2552). พฤติกรรมผู้ใช้ในยุคดิจิทัล. ค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2557 จาก, https://www.gotoknow.org/posts/289641

สำนักบรรณาสารสนเทศ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2014). จัดบริการห้องสมุดอย่างไร เข้าถึงใจ...เข้าถึงGens. ค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2557 จาก, http://library.stou.ac.th/blog/?p=4565
Published
2015-06-24
How to Cite
ชุ่มอภัย, นิติยา; สุ่มมาตย์, อัคริมา; สุทธิประภา, กิตติยา. บรรณารักษ์ยุคใหม่ เพื่อผู้รับบริการรุ่นใหม่ | Cybrarian of KKU Library for New Generation Users. PULINET Journal, [S.l.], v. 2, n. 1, june 2015. ISSN 2351-048X. Available at: <https://pulinet.oas.psu.ac.th/index.php/journal/article/view/72>. Date accessed: 08 dec. 2025.
Section
บทความวิชาการ